Back
Κλιματική Αλλαγή

Κλιματική Αλλαγή

Η κλιματική αλλαγή είναι αναμφισβήτητα παγκόσμιο πρόβλημα με πολλές επεκτάσεις και συνέπειες για το μέλλον. Με τον όρο κλιματική αλλαγή, εννοούμε την μεταβολή των μετεωρολογικών συνθηκών και του παγκόσμιου κλίματος, εξαιτίας κυρίως των ανθρωπογενών παραγόντων. Η αλόγιστη καύση των ορυκτών καυσίμων (λιγνίτη, φυσικού αερίου, πετρελαίου κλπ.), προκειμένου να καλυφθούν οι ολοένα και αυξανόμενες ενεργειακές ανάγκες του ανθρώπου, αποτελεί την κυριότερη αιτία του φαινομένου. Οι συνέπειες σχετίζονται άμεσα με την υπερθέρμανση του πλανήτη, το λιώσιμο των πάγων και της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, τις έντονες πλημμύρες και ξηρασίες και γενικότερα των ακραίων διακυμάνσεων των  περιβαντολογικών συνθηκών. Φυσικό επακόλουθο αποτελεί η μείωση του προσδόκιμου χρόνου ζωής του ανθρώπου, αλλά και η υποβάθμιση της ποιότητας ζωής του, εξαιτίας της επέμβασής του στο παγκόσμιο κλίμα, μέσω της ρύπανσης.

Ατμοσφαιρική ρύπανση

Η ατμοσφαιρική ρύπανση ορίζεται ως η συσσώρευση αέριων ρύπων στην ατμόσφαιρα, οι οποίοι μεταβάλλουν την ποιοτική και ποσοτική σύσταση του αέρα. Οι αέριοι ρύποι περιλαμβάνουν διάφορα αέρια όπως τα οξείδια του θείου, τα οξείδια του αζώτου, το μονοξείδιο και το διοξείδιο του άνθρακα , διάφορα σωματίδια (PM, PbO, αιθάλη, σκόνη, τέφρα κλπ). Προέρχονται κυρίως από την καύση των ορυκτών καυσίμων σε εργοστάσια για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας για την θέρμανση των σπιτιών, από τις εξατμίσεις των μέσων μεταφοράς και έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου. Προκαλούν μείωση του προσδόκιμου ορίου ζωής, μόνιμη βλάβη σε ζωτικά όργανα του οργανισμού, προσβολή της καρδίας και του αναπνευστικού συστήματος, καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος, ερεθισμός των ματιών κλπ. Οι ρύποι που εκπέμπονται άμεσα ονομάζονται πρωτογενείς ρύποι και με την συμβολή της ηλιακής ενέργειας μετατρέπονται στους δευτερογενείς ρυπαντές, όπως είναι το όζον. Το όζον αποτελεί το κυριότερο συστατικό του Φωτοχημικού νέφους.

Σας δίνεται η δυνατότητα να δείτε σε πραγματικό χρόνο την αέρια ρύπανση σε παγκόσμια κλίμακα!

(Κάντε κλικ στην παραπάνω εικόνα για πιο λεπτομερείς πληροφορίες)

Μια ακόμη πιο λεπτομερή ματιά στην αέρια ρύπανση της Ευρώπης παρέχεται με την δυνατότητα επιλογής του ρυπαντή, της χώρας, καθώς και του χρόνου της δειγματοληψίας.

(Κάντε κλικ στην παραπάνω εικόνα για πιο λεπτομερείς πληροφορίες)

Το «προφίλ» της ρύπανσης στην Ελλάδα. Παρέχονται εκτενείς πληροφορίες σχετικά με την ρύπανση και της ποιότητας του αέρα στην χώρα μας, μέσα από μια πληθώρα στατιστικών στοιχείων και διαγραμμάτων.

(Κάντε κλικ στην παραπάνω εικόνα για πιο λεπτομερείς πληροφορίες)

Η επίδραση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην υγεία του ανθρώπου:

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερες μελέτες και άρθρα για την Ελλάδα στον παρακάτω σύνδεσμο:

Φωτοχημικό νέφος

Το φωτοχημικό νέφος ή αιθαλομίχλη, στα αγγλικά γνωστό ως «photochemical smog» (smog=smoke + fog), είναι ουσιαστικά ένα «νέφος» που σχηματίζεται, λόγω της συσσώρευσης της αέριων ρύπων στην ατμόσφαιρα και συναντάται κυρίως σε πόλεις με έντονη ηλιοφάνεια. Γίνεται αντιληπτό κυρίως τους καλοκαιρινούς και φθινοπωρινούς μήνες και έχει κιτρινο – καστανή όψη (χρώμα του ΝΟ2). Ιστορικό παράδειγμα αποτελεί το φωτοχημικό νέφος στο Λονδίνο μεταξύ της 5 και 9 Δεκεμβρίου 1952, λόγω της κακής ποιότητας κάρβουνου της Αγγλίας, με την συγκέντρωση του διοξειδίου του θείου να είναι δεκάδες φορές μεγαλύτερη των κανονικών επιπέδων. Πιστεύεται, ότι περίπου 12000 άτομα έχασαν την ζωή τους εξαιτίας αυτού του όξινου νέφους!

Φωτοχημικό νέφος

Το Φωτοχημικό νέφος του Λονδίνου:

Φαινόμενο του Θερμοκηπίου

Τι είναι το φαινόμενο του θερμοκηπίου;

Το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι μια φυσική διαδικασία που διατηρεί την μέση θερμοκρασία της γης περίπου σταθερή στους 15 oC, αποτελώντας προϋπόθεση για την ανάπτυξη και την διατήρηση της ζωής πάνω σε αυτήν. Ωστόσο, με τον όρο «φαινόμενο του θερμοκηπίου» σήμερα, αναφερόμαστε στην έξαρση του φαινομένου που είναι πλήρως συσχετισμένο με την υπερθέρμανση του πλανήτη. Ο μηχανισμός του είναι όμοιος με αυτόν που συμβαίνει σε ένα θερμοκήπιο, που καταφέρνει να διατηρεί ικανοποιητική θερμοκρασία, ακόμη και το χειμώνα, ώστε να είναι οι συνθήκες ευνοϊκές για την ανάπτυξη των προϊόντων της παραγωγής.

Ποιος είναι ο μηχανισμός του;

Η ατμόσφαιρα επιτρέπει την διέλευση της υπέρυθρης ηλιακής ακτινοβολίας. Σε αυτήν συναντώνται αέρια όπως οι υδρατμοί, το διοξείδιο του άνθρακα, το μεθάνιο, τα οξείδια του αζώτου, το όζον και οι χλωροφθοράνθρακες (CFCs) τα οποία ονομάζονται και αέρια του θερμοκηπίου, καθώς συνεισφέρουν σημαντικά στο φαινόμενο. Συγκεκριμένα, ένα ποσό της εισερχόμενης υπέρυθρης ακτινοβολίας απορροφάται από την επιφάνεια της γης και θερμαίνεται, ενώ το υπόλοιπο ανακλάται πίσω στην ατμόσφαιρα. Στην συνέχεια, ένα μέρος από την επανεκπεμπόμενη ακτινοβολία της επιφάνειας δεσμεύεται από τα αέρια του θερμοκηπίου και αυτά στο τέλος, με την σειρά τους, εκπέμπουν την ακτινοβολία ξανά πίσω στην επιφάνεια της γης. Έτσι, με αυτή την συνεχή απορρόφηση και εκπομπή της ακτινοβολίας διατηρείται η μέση θερμοκρασία της γης σταθερή.

Πως τα αέρια συμβάλλουν στην υπερθέρμανση;

Οι εκτενείς ανθρώπινες δραστηριότητες, η ολοένα και αυξανόμενη ζήτηση του ανθρώπου κάλυψης των ενεργειακών του αναγκών και ο υπερκαταναλωτισμός, οδηγούν σε τεράστια ποσά εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου, με αποτέλεσμα την αύξηση της συγκέντρωσής τους στην ατμόσφαιρα. Συνεπώς, δεσμεύεται μεγαλύτερο μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας, η οποία επανεκπέμπεται πίσω στην επιφάνεια της γης, προκαλώντας αύξηση της μέσης θερμοκρασίας. Το κυριότερο αέριο του θερμοκηπίου είναι το διοξείδιο του άνθρακα, καθώς λόγω της υψηλής συγκέντρωσής του στην ατμόσφαιρα, ευθύνεται κατά περίπου 50% στην έξαρση του φαινομένου. Το μεθάνιο έρχεται σε δεύτερη θέση, συμβάλλοντας κατά 18% στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, αν και είναι πολύ ισχυρότερο του διοξειδίου του άνθρακα, καθώς μπορεί να απορροφήσει 70 φορές περισσότερη ενέργεια.

Μπορείτε να δείτε τα ακόλουθα videos για το Φαινόμενο του Θερμοκηπίου:

Η παγκόσμια υπερθέρμανση με την πάροδο του χρόνου:

Ανάλυση στατιστικών δεδομένων για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στην Ευρώπη:

(Κάντε κλικ στην παραπάνω εικόνα για πιο λεπτομερείς πληροφορίες)

Οι προβλέψεις για τις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου στην Ευρώπη τα επόμενα χρόνια:

(Κάντε κλικ στην παραπάνω εικόνα για πιο λεπτομερείς πληροφορίες)

Η τρύπα του όζοντος

Στην στρατόσφαιρα (περίπου 20 – 25 km από την επιφάνεια της γης), συναντώνται υψηλές συγκεντρώσεις του όζοντος (O3), δημιουργώντας ένα λεπτό «στρώμα». Το στρώμα όζοντος, εμποδίζει την είσοδο της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας, η οποία μπορεί να προκαλέσει καρκίνο του δέρματος, βλάβες των ματιών και προβλήματα στο ανοσοποιητικό σύστημα. Οι χημικές ουσίες που ευθύνονται κυρίως για την μείωση της συγκέντρωσης του όζοντος, ονομάζονται χλωροφθοράνθρακες (CFCs). Τα CFCs χρησιμοποιήθηκαν εκτενώς, τα προηγούμενα χρόνια, σε πληθώρα εφαρμογών (όπως σε ψυκτικές εγκαταστάσεις, στον κλιματισμό, στα σπρέι), λόγω των καλών θερμοδυναμικών και χημικών ιδιοτήτων τους. Ωστόσο, οι χημικές ενώσεις αυτές έπειτα από μια σειρά χημικών αντιδράσεων, απελευθερώνουν ρίζες χλωρίου (Cl),όπου η κάθε ρίζα είναι ικανή να καταστρέψει έως και 1.000.000 μόρια όζοντος. Με αυτόν τον τρόπο, το όζον της στρατόσφαιρας μειώνεται με ταχύ ρυθμό δημιουργώντας μια «τρύπα». Μια μεγάλη τρύπα, εντοπίζεται στον νότιο πόλο, η οποία χάρη στα δραστικά μέτρα της παγκόσμιας κοινότητας, ελαττώνεται σημαντικά, γεγονός που αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής τα τελευταία χρόνια.

Δεδομένα για τον τρόπο επίτευξης μείωσης της τρύπας του όζοντος:

(Κάντε κλικ στην παραπάνω εικόνα για πιο λεπτομερείς πληροφορίες)

Η Τρύπα του όζοντος:

Η εξέλιξη της τρύπας του όζοντος:

Μια εξαιρετικά διαδραστική απεικόνιση της θερμοκρασίας του αέρα, των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, της κατάστασης της τρύπας του όζοντος και πολλών άλλων παραμέτρων δίνονται από την NASA παρακάτω:

(Κάντε κλικ στην παραπάνω εικόνα για πιο λεπτομερείς πληροφορίες)

Άνοδος του ύψους της θάλασσας:

(Κάντε κλικ στην παραπάνω εικόνα για πιο λεπτομερείς πληροφορίες)

Λιώσιμο των πάγων:

(Κάντε κλικ στην παραπάνω εικόνα για πιο λεπτομερείς πληροφορίες)

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να αναζητήσετε στους παρακάτω συνδέσμους: